Przyczynek do powszechnej kultury fizycznej i szkolenia młodych talentów piłki nożnej

Intensyfikacja zainteresowań i metodycznego rozwoju zamiłowań w upowszechnianiu kultury fizycznej dzieci i młodzieży, a w tym równolegle odbudowy spontanicznego i powszechnego zaplecza piłki nożnej jest powinnością nowoczesnego społeczeństwa. Szczególnie wówczas, gdy NARODOWA REPREZENTACJA POLSKI w tak skutecznym stylu awansowała do dalszych turniejów mistrzostw świata. W związku z powyższym proponuję zbudowanie we wszystkich klubach sportowych, na boiskach szkół podstawowych, gimnazjalnych, średnich, w jednostkach wojskowych, bazach OHP, ZHP, obozach wakacyjnych, na odpowiednio dużych skwerach, placach – miejscach publicznych TARCZ BRAMKI PIŁKARSKIEJ ze skalą wartości strzałów i trudności obrony od 0 do 10 punktów /patrz złączony rys. 1/. Tarcze budowane przy boiskach szkolnych i tam, gdzie są stałe bazy z zapleczem socjalnym mogą być ustawione bez szatni /patrz rys 1/. Tarcza z drugiej strony np. od ulicy, może mieć jakiś bill-board z reklamą, która pokryje wszystkie koszty tego urządzenia. Tarcza z zapleczem socjalnym np. :szatnia; WC; jakieś pomieszczenie do schowania się na wypadek gwałtownego i nieoczekiwanego deszczu itp. potrzeby, powinna być ustawiana na publicznych placach, skwerach w parkach, przy terenach targowych, przy trasach komunikacyjnych, przy obiektach sportowych, na obrzeżach miast itp. miejscach. Obiekty te położone przy trasach komunikacyjnych powinny mieć wydzielony odpowiedni teren a całość powinna być ogrodzona siatką 3 metrowej wysokości. Innymi słowy chodzi o stworzenie powszechnej dostępności dzieci i młodzieży a nawet ludzi starszych do tarczy piłkarskiej z wartością strzałów. To umożliwi wysoce pożyteczną zabawę na świeżym powietrzu. Stworzy szybką, obiektywną i publiczną konkurencję między różnymi rywalami. Będzie to sensowne współzawodnictwo w kształceniu wszechstronnej kultury i sprawności fizycznej, w powszechnej akceptacji społecznej. Im więcej będzie różnego typu powszechnie dostępnych podobnych urządzeń sportowych, chętni będą mogli szybko sprawdzić swoje umiejętności w prostej rywalizacji. To sprawi, że mniej będzie ekscesów agresywnych wśród młodzieży. Młodzież będzie miała sensowne i atrakcyjne zajęcie, które na fali sukcesów reprezentacji piłkarskiej może wyzwolić dodatkową motywację do tej atrakcyjnej zabawy i ćwiczeń. Do tego potrzebne jest opracowanie przez specjalistów prostych programów i jasnego regulaminu treningu - ćwiczeń i zabawy – współzawodnictwa w grupach wiekowych. Ta forma aktywnej, publicznej rekreacji na świeżym powietrzu może być zaczynem do atrakcyjnych konkursów sprawnościowych, odpowiednio punktowanych w szlachetnej rywalizacji indywidualnej i zespołowej. Proponowane zabawy i konkursy będą wyzwalały, bez nakładowo, młode talenty piłkarskie, które powinny być zagospodarowane przez kluby sportowe. Podobne zabawy i konkursy powinny być organizowane w innych dyscyplinach sportowych /biegi, rzuty, strzały piłkarskie i strzeleckie z łuku i z broni pneumatycznej, jazda, skoki, gry, zabawy itp. imprezy na świeżym powietrzu bez względu na porę roku. Dzieci, młodzież a nawet ludzie starsi odczuwają potrzebę publicznego sprawdzenia się w uczciwej rywalizacji. Jak wiemy prawie każdy młody chłopak, w takich warunkach chce być sprawnościowo dobry, chce się pokazać i być szybko, publicznie wyróżnionym a nawet nagrodzonym. To sprawi, że będzie starał się strzelać tak, by zdobyć najwięcej punktów przy ustalonej liczbie strzałów. Ponadto uczestnik zabawy nie będzie musiał gdzieś daleko biegać za piłką, albowiem ona odbije się od tarczy i wróci w pole przed bramkowe, gotowa do następnego strzału. - Nikt nie lubi biegać gdzieś daleko za piłką. Przy sensownie ułożonych ćwiczeniach wzrośnie motywacja, potrzeba samo sprawdzenia się, chęć bycia najlepszym. Ciekawe, krótkie i proste układy ćwiczeń, wzięte z piłki zawodowej, będą każdego uczestnika determinowały motywacyjnie w chęci sprawdzenia się. To równolegle będzie wyzwalało nieodpartą potrzebę współ zawodnictwa – zdrowej i szlachetnej rywalizacji w konkurencji, publicznie akceptowanej i nagradzanej. Naniesiona wartość strzałów i trudności obrony na tarczę „światła” bramki będzie wielce zachęcająca do kształcenia umiejętności w osiąganiu najwyższych punktów, a w miarę powodzenia głęboko motywująca, szczególnie wówczas, gdy inni patrzą się na jego poczynania. W tej zabawie ułożonej na programowych ćwiczeniach, po każdym strzale występuje natychmiast nagroda lub niepowodzenie, w zależności od wartości strzału. Im dalej od bramkarza tym wyższa wartość strzału. Na przykład strzał w róg bramki tzw. „okienko” jest to wartość 10 punktów a środek, gdzie stoi bramkarz wynosi 0 punktów. W tarczach profesjonalnych, w zawodowych klubach mogą być instalowane urządzenia elektronicznie zliczające i wyświetlające wartości strzałów i trudność obrony. Chodzi oto, by stworzyć łatwość i powszechność dostępu do tego typu prostych i stosunkowo tanich, a zarazem atrakcyjnych urządzeń do zabawy i treningów. Po kilku miesiącach ćwiczeń osoby zainteresowane mogą wziąć udział w środowiskowych grupach wiekowych, w otwartych konkursach sprawnościowych piłki nożnej i innych dyscyplin sportowych. To pozwoliło by wyselekcjonować najzdolniejszych uczestników do środowiskowych i regionalnych - powiatowych drużyn dziecięcych i młodzieżowych, które byłyby szkolone przez zawodowych instruktorów i trenerów. Szczególnie zdolne dzieci i młodzież powinny być objęte profesjonalną opieką np. w klubowych sekcjach piłkarskich i innych. W modelowaniu pożądanych cech nawyków i umiejętności, nie tylko w dynamicznej strukturze czynności np. piłkarza, lecz również w teoriach gier, teoriach zachowań, logice i psychologii strategii piłkarskiej. Ważna jest również umiejętność działania i współżycia w zespole drużyny piłkarskiej. Chodzi oto, by młody człowiek, wyróżniający się talentem i pracowitością oraz dobrymi wynikami nauki w szkole, jak również nienagannym zachowaniem mógł być objęty wzorowo zorganizowaną opieką wychowawczą i programowo – metodyczną w określonej dyscyplinie sportowej. W tym celu powinna być powołana FUNDACJA KRZEWIENIA POWSZECHNEJ KULTURY FIZYCZNEJ I SZLACHETNYCH ZASAD ZACHOWANIA.

OPIS WARUNKÓW BUDOWY TARCZY PIŁKARSKIEJ I MOŻLIWOŚCI JEJ WYKORZYSTANIA. Tarcza powinna być zbudowana z konstrukcji metalowej i wypełniona deskami odpowiednio zabezpieczoną przed wodą i próchnicą. Tarcza bramki piłkarskiej powinna być pokryta wodo i mrozoodpornym laminatem koloru zielonego. Tarcza powinna być wykorzystana dwustronnie. Na jednej stronie powinny być przymocowane półokrągłe białe słupki i poprzeczka rzeczywistych wymiarów bramki piłkarskiej. Wewnętrzna powierzchnia powinna być podzielona i pomalowana białą farbą na równe kwadraty. W kwadratach powinny być namalowane czarną farbą liczby - wartości strzałów i trudności obrony /patrz załączony rysunek 1/. Tarcza ma zachowaną metrową przestrzeń poza gabarytem rzeczywistej bramki , na której będzie napisany regulamin zasad korzystania i schematy z opisem ćwiczeń, zabawy i treningu piłkarskiego. Mogą być także inne rozwiązania projektowe i przeznaczenia tarczy w zależności od innych celów. Tarcze powinny być wykorzystane także do treningu i selekcji piłkarzy w klubach zawodowych. 

EDUKATOR KINESTEZJI /okularo-przesłonka/ jest to urządzenie zbudowane ze znanej oprawki okularów /bez szkieł/. Do ramek w dolnej części mocujemy poprzez przyklejenie odpowiednią przesłonkę wykonaną z tworzywa sztucznego, względnie elastyczną, w ciemnym matowym kolorze. Edukator jest dopasowany do twarzy w taki sposób, że uniemożliwia podglądanie piłki do 3 metrów przed zawodnikiem. Edukator zakładamy na twarz jak znane okulary. Edukator jest przeznaczony tylko i wyłącznie do ćwiczeń i treningów związanych z przyjmowaniem piłki nogą i adresowania, podawania do wybranego partnera, do biegania z piłką i strzelania do bramki przeciwnika w najtrudniejsze wartości obrony. Wszystkie w/w czynności wykonujemy z edukatorem kinestezji na twarzy, bez udziału bezpośredniej kontroli wzrokowej. Piłkę przyjmujemy oceniając jej trajektorie lotu wzrokiem do 3m przed zawodnikiem a samo przyjęcie uczymy się wykonywać w „ciemno”. To samo dotyczy prowadzenia, biegania na wyczucie dotykiem stopy, bez udziału obserwacji bezpośredniej wzroku. Także przy adresowaniu piłki do wybranego partnera nie może być obserwacji bezpośredniej. Piłkę adresujemy i wysyłamy w „ciemno”. Wszystkie strzały na bramkę wykonujemy także w „ciemno”. Zawodnik grający w piłkę nożną, w hokeja, koszykówkę, piłkę ręczną itp. dyscypliny powinien obserwować przede wszystkim dynamikę zmienności zawodników na boisku i przewidywać najkorzystniejsze adresowania piłki zgodnie z ustaleniami planu strategii i taktyki gry lub układów sytuacyjnych zawodników na boisku. Pamiętajmy, że każda sekunda stracona z obserwacji zmiennej dynamicznej zawodników w relacji do piłki w czasie akcji np. podczas ataku na rzecz obserwacji techniki przyjęcia i podania piłki sprawia, że zawodnicy zmieniają często swoje miejsce w tym czasie nawet do 7-10m względem wcześniejszego miejsca. Zawodnik, który ma niekorzystne nawyki nie powinien być dopuszczony do gry na boisku. Najbardziej znamienitym przykładem wzorowych nawyków, które trzeba przypomnieć, był Robert Gadocha. Zawodnik ten bez przerwy obserwował ostrością wzroku zmienną dynamiczną zawodników na boisku a piłkę przyjmował obserwując ją dolnym nieostrym polem widzenia. To wspaniałe ułożenie nawykowe pana Roberta sprawiało, że miał zawsze optymalne decyzje i precyzje adresowania – podania piłki. A gdy chciał opanować niekorzystną sytuację swojej drużyny, to potrafił tak piłkę przetrzymać nawet, gdy był otoczony kilkoma zawodnikami przeciwnika, nie pozwolił odebrać jej sobie, a po uporządkowaniu drużyny, potrafił najkorzystniej i precyzyjnie zaadresować – podać wybranemu partnerowi. Edukator kinestezji zastosowany w ćwiczeniach może wykształcić fenomen nawykowy pana Gadochy, prawie u każdego zawodnika, jeżeli będzie stosowany w ćwiczeniach od najmłodszych lat. Ćwiczenia przyjmowania piłki na głowę i na klatkę piersiową powinny być wykonywane bez edukatora kinestezji. Zawodnik dobrze ułożony nawykowo z edukatorem kinestezji z wykształconymi, korzystnymi nawykami np. panów: Lubańskiego, Gadochy, Bonka czy Maradony i innych znanych, wybitnie utalentowanych zawodników, będzie najbardziej efektywnym i skutecznym w drużynie piłkarskiej. Z edukatorem kinestezji przeprowadziłem w latach 1957 – 1975 wiele eksperymentów i badań psychologicznych początkowo w ćwiczeniach i treningach piłkarskich, a następnie na kursach z kandydatami na kierowców samochodowych i w rehabilitacji psycho i neurofizjologicznej (patrz www.klawiterapia.com ). Problemy opisane w tym opracowaniu stanowiły przez długie lata temat moich zainteresowań i badań naukowych.* Reasumując należy stwierdzić, że we wszystkich procesach modelowania prawidłowej struktury czynności bez udziału kontroli wzrokowej, grupy eksperymentalne w porównaniu z grupami kontrolnymi osiągały wysoką prawidłowość i trwałość nawyków manualnych w strukturze działania zadaniowego. Ten przyrząd wysoce sprzyja, skraca czas i prawidłowo modeluje zautomatyzowane struktury czynności w koordynacji móżdzkowo-ruchowej bez udziału kontroli wzrokowej. Edukator kinestezji zmusza fizycznie piłkarza do obserwacji zmiennej dynamicznej zawodników z piłką na boisku, a kierowców do obserwacji przestrzeni jazdy bez kontroli wzrokowej czynności manualnych wykonywanych rękoma lub nogami. Czy można zmienić błędnie wyćwiczone struktury czynności i wadliwe nawyki? Czy można osiągnąć taką sprawność działania w strukturach czynności jaką charakteryzowali się w/w zawodnicy, nad zwyczaj uzdolnieni piłkarze? Czy można wyćwiczyć fenomenalną sztukę dryblowania i kozłowania piłki w zagęszczonym zawodnikami przeciwnika polu przed bramkowym (Pele, Boniek i Maradona)? – To są kardynalne pytania, na które składa się wiele istotnych czynników: 

1/ Inteligencja – sprawność rozwiązywania nowych trudnych problemów piłkarskich w *Autor tego opracowania specjalizował się w badaniach nad psychologicznymi strukturami czynnościowymi (praca doktorska pt. „Kształcenie nawyków”- obroniona w 1977r. w Krakowie, opisująca problemy metodyki nauczania w psychofizjologii układu nerwowego w procesie kształcenia umiejętności manualnych w ujęciu antropo-cybernetycznym).

sytuacjach zadaniowych podczas meczu, pod kompresją czasu, presingu - krycia, w zagrożeniu brutalnym fałlem, zmęczenia fizycznego psychicznego itp.;

2/ Sprawność i wysoki poziom funkcjonowania sfery poznawczej osobowości zawodnika: wrażenia, spostrzeganie, obserwacja, uwaga /dowolna, mimowolna nawykowa, i nade wszystko podzielność uwagi jako swoisty wyraz inteligencji/, pamięć oraz jej cechy, wyobrażenia psychologicznej strategii a szczególnie antycypacja, czyli zdolność oceny i przewidywania zamiarów przeciwnika na podstawie minionych doświadczeń, teorii zachowań i teorii gier, myślenie /analiza, synteza, porównywanie, uogólnianie, abstrakcja/, kojarzenie w niekonwencjonalnych – skutecznych zagraniach, krytycyzm, logika strategii ogólnej, przyjętych założeń na tle wiedzy o zawodnikach zespołu rywala, zmiennej dynamicznej podczas meczu. Na przykład drużyna znakomicie wyszkolona technicznie z bardzo dobrą kondycją, potrafiąca sugestywnie pozorować poprzez psychodramę brak kondycji, rzekomy brak spójności w logice i strategii gry. Pozwalamy przejąć piłkę przeciwnikowi na naszej połowie boiska. Po to, by osłabić jego przed pole i zastosować kontratak. I wiele innych rzekomo nieudanych zagrywek – skutecznych rozwiązań.

3/ Talent – predyspozycje, warunki psychologiczne i fizyczne do gry w piłkę nożną.

4/ Szczególne predyspozycje – uzdolnienia w obserwacji wzrokowej bocznej, górnej, dolnej z częściową podzielnością świadomości - uwagi z zachowaniem ciągłej ostrości nadążnej obserwacji za szeroką przestrzenią, strefy ruchu piłki na tle przyjętych układach osobowych i ról psychologicznych wynikających z założeń strategii gry, przy nawykowym sterowaniu piłką. Te predyspozycje można perfekcyjnie usprawnić edukatorem kinestezji poprzez odpowiednie kształcenie podzielności uwagi i sterowaną fluktuację wzrokową za ruchem piłki z zachowaniem ostrości wzroku obserwacji przestrzennej w sytuacjach zadaniowych zawodników na boisku piłki nożnej.

5/ Wysoki poziom wytrenowania poprzez ćwiczenia praktyczne różnych wariantów technicznych związanych z operowaniem piłką w sytuacjach zadaniowych na tle antycypacji wariantów założeń strategii gry przeciwnika, z rozpisaniem ról personalnych w ich drużynie. 6/ Osiągnięcie wydolności sprawnościowo – kondycyjnej w sytuacjach zadaniowych z piłką / start, bieg, zwolnienia, przyśpieszenia, zmiany kierunku, skoki, upadki, zatrzymania itp./.

7/ Wysoka kultura współżycia i współdziałania w drużynie. Tolerancja na niechciane, sporadyczne niepowodzenia zaistniałe nawet podczas ważnego meczu piłkarskiego.

8/ Wysoka sprawność zmysłów: wzroku, słuchu, równowagi i orientacji w przestrzeni, dotyku – czucia, odporność na ból.

9/ Szlachetne zalety charakterologiczne osobowości także etyczne, moralne, szczególnie wyrażające się w stosunku jaki zawodnik przeżywa do: innych zawodników; samego siebie; nauki /ćwiczeń i treningów/ i sytuacji zadaniowych na boisku podczas gry; wyników – rezultatów /a w tym m. in. osiągnięć sportowych i ekwiwalentów/; wartości obyczajowych, kulturowych, etnicznych, itp. jak skromność poczucie i szanowanie godności osobistej, klubowej i narodowej.

10/ Sfery wolicjonalnej osobowości: motywacji dążeń, napędu psychomotorycznego, silnej woli, hartu, waleczności a nawet kontrolowanej agresji, determinacji w zmęczeniu w sytuacjach zadaniowych, uporu, odporności – wytrwałości na czynniki atmosferyczne i zaistniałe sporadyczne niepowodzenie, świadomego zdyscyplinowania, itp., higieny psychicznej i zdrowotnej, równowagi emocjonalnej, opanowania w sytuacjach krytycznych.